Współczesne regulacje prawne oraz standardy rynkowe w coraz większym stopniu nakładają na przedsiębiorstwa obowiązek wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju, co znajduje swoje odzwierciedlenie w koncepcji ESG (Environmental, Social, Governance). ESG stanowi zbiór norm i wytycznych umożliwiających ocenę działalności podmiotów gospodarczych pod kątem ich wpływu na środowisko, zaangażowania społecznego oraz standardów ładu korporacyjnego. Implementacja ESG przez przedsiębiorstwa staje się czynnikiem determinującym ich reputację, atrakcyjność inwestycyjną oraz zgodność z obowiązującymi regulacjami prawnymi.
Koncepcja ESG obejmuje trzy zasadnicze obszary: Environmental (E) – odnoszący się do działań przedsiębiorstwa w zakresie ochrony środowiska, w tym efektywności energetycznej, redukcji emisji gazów cieplarnianych, gospodarki odpadami oraz ochrony bioróżnorodności; Social (S) – dotyczący zagadnień związanych z prawami pracowników, polityką różnorodności i inkluzywności, bezpieczeństwem i higieną pracy, relacjami z lokalnymi społecznościami oraz przestrzeganiem praw człowieka; Governance (G) – obejmujący mechanizmy zarządzania przedsiębiorstwem, w tym przejrzystość procesów decyzyjnych, strukturę organów nadzorczych, przeciwdziałanie korupcji oraz odpowiedzialność względem interesariuszy.
Wdrożenie zasad ESG w działalności gospodarczej niesie ze sobą liczne implikacje prawne i ekonomiczne. Po pierwsze, wpływa na dostęp przedsiębiorstwa do finansowania, gdyż instytucje finansowe oraz inwestorzy w coraz większym stopniu uwzględniają kryteria ESG przy ocenie ryzyka i rentowności inwestycji. Podmioty spełniające wysokie standardy w tym zakresie uzyskują preferencyjne warunki kredytowe oraz większe zainteresowanie ze strony funduszy inwestycyjnych. Po drugie, ESG stanowi istotny czynnik kształtujący wizerunek przedsiębiorstwa, zwiększając jego konkurencyjność rynkową oraz poziom zaufania ze strony konsumentów i kontrahentów. Po trzecie, spełnianie wymogów ESG sprzyja minimalizacji ryzyk prawnych, w tym związanych z potencjalnymi sankcjami administracyjnymi, postępowaniami sądowymi oraz reputacyjnymi konsekwencjami naruszeń norm środowiskowych i społecznych. Ponadto, ESG przyczynia się do optymalizacji kosztów operacyjnych, m.in. poprzez zmniejszenie zużycia surowców, efektywniejsze zarządzanie zasobami oraz ograniczenie strat wynikających z niestabilności regulacyjnej.
Wdrożenie zasad ESG przez przedsiębiorstwa wymaga opracowania kompleksowej strategii uwzględniającej zarówno wewnętrzne polityki korporacyjne, jak i obowiązujące ramy regulacyjne. Przedsiębiorstwa zobowiązane są do opracowania i wdrożenia polityk ESG, określających cele strategiczne oraz mierniki ich realizacji. Kluczową rolę odgrywa transparentność i rzetelność raportowania, co znajduje odzwierciedlenie w standardach takich jak GRI (Global Reporting Initiative) oraz SASB (Sustainability Accounting Standards Board). Firmy zobowiązane są również do wdrażania innowacyjnych rozwiązań technologicznych wspierających realizację celów ESG, w tym inwestycji w odnawialne źródła energii, redukcję emisji czy programy promujące różnorodność i inkluzywność.
W kontekście regulacyjnym należy wskazać, że obowiązujące przepisy krajowe i unijne nakładają na przedsiębiorstwa obowiązki związane z ESG. W szczególności Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) wprowadza wymóg szczegółowego raportowania danych niefinansowych przez duże podmioty gospodarcze. Ponadto, regulacje giełdowe oraz wymagania instytucji finansowych coraz częściej uwzględniają kryteria ESG jako element oceny zgodności i ryzyka inwestycyjnego. Implementacja ESG wymaga również monitorowania łańcucha dostaw, zapewnienia zgodności warunków pracy z normami międzynarodowymi oraz przestrzegania limitów emisyjnych wynikających z regulacji klimatycznych.
Koncepcja ESG stanowi obecnie jeden z kluczowych elementów strategii długoterminowego rozwoju przedsiębiorstw. Wdrożenie wysokich standardów ESG umożliwia firmom osiągnięcie przewagi konkurencyjnej, poprawę wyników finansowych oraz skuteczne zarządzanie ryzykiem prawnym i operacyjnym. W obliczu dynamicznych zmian regulacyjnych oraz rosnących oczekiwań interesariuszy, ESG nie jest jedynie opcjonalnym narzędziem biznesowym, lecz fundamentalnym obowiązkiem determinującym przyszłość prowadzenia działalności gospodarczej.
17 grudnia 2024 r. ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw została opublikowana w Dzienniku Ustaw.
Nowe przepisy wprowadzają obowiązek sporządzania sprawozdawczości ESG przez określoną grupę przedsiębiorstw i poddania jej atestacji przez biegłych rewidentów.
Ustawa wdraża dyrektywę w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD – Corporate Sustainability Reporting Directive).
W razie pytań i wątpliwości związanych z powyższą materią zapraszamy do kontaktu z naszym ekspertem, mec. Piotrem Włodawcem: wlodawiec[at]prokurent.com.pl
Autor:
Paweł Buczyński – Inżynier Technologii Żywności
