Stan epidemii wprowadzono w Polsce od 20 marca 2020 r.
Od 16 maja 2022 roku nastąpiło zniesienie stanu epidemii. Jednocześnie na mocy nowego rozporządzenia wprowadzono stan zagrożenia epidemicznego od tego samego dnia. Zachorowalność na COVID-19 będzie monitorowana w podobny sposób jak zwykła grypa.
Epidemia – to zachorowania na daną chorobę na określonym terenie i w określonym czasie, w liczbie większej niż w poprzednim okresie.
Stan zagrożenia epidemicznego – to zwiększone prawdopodobieństwo powstania epidemii. Oznacza formalne uznanie danego terenu za teren, na którym istnieją warunki i znacznego stopnia prawdopodobieństwo wystąpienia epidemii.
Pozostawiono obowiązkowe szczepienia przeciw COVID-19 w następujących grupach:
- Osoby wykonujące zawód medyczny w podmiotach wykonujących działalność leczniczą oraz osoby wykonujące czynności zawodowe w tych podmiotach, inne niż wykonywanie zawodu medycznego;
- Osoby zatrudnione oraz osoby realizujące usługi farmaceutyczne, zadania zawodowe lub czynności fachowe w aptece ogólnodostępnej lub punkcie aptecznym;
- Studenci kształcący się na kierunkach przygotowujących do wykonywania zawodu medycznego.
W sytuacjach, gdy szczepienie nie zostało wykonane, osoby te mogą wykonać test:
- antygenowy lub molekularny w kierunku SARS-CoV-2,
- każdorazowo, nie później niż w ciągu 48 godzin od momentu rozpoczęcia pracy, nauki, czynności zawodowych albo fachowych,
- testy nie będą finansowane ze środków publicznych.
Wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego w Polsce zasadniczo nie zmieni sytuacji prawnej. Zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, większość działań związanych z COVID-19 obowiązuje zarówno w stanie epidemii, jak i stanu zagrożenia epidemicznego.
Stan zagrożenia epidemicznego umożliwia powrót w każdym momencie do wcześniej obowiązujących obostrzeń w przypadku zwiększenia liczby zakażań.
W dalszym ciągu można polecić wykonywanie pracy zdalnej. Podobnie zgodnie z art. 12a w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, od dnia ogłoszenia danego stanu, zawiesza się wykonywanie pracowniczych badań: wstępnych, okresowych i kontrolnych.
Specustawa pozwala też na wydanie orzeczenia innemu lekarzowi niż lekarz medycyny pracy. I znowu straci ono moc po upływie 180 dni od odwołania stanów. Podobnie jest z przedłużeniem terminu przedstawienia Policji orzeczeń lekarskich i psychologicznych wymaganych od osób posiadających pozwolenie na broń. jest on wydłużony do 90. dnia po odwołaniu obu stanów.
Organy samorządów zawodowych w stanie zagrożenia epidemicznego nadal mogą podejmować uchwały zdalnie (art. 14hb ustawy COVID).
Czas obowiązywania większości przepisów odnosi się do obu stanów. Dopiero odwołanie stanu zagrożenia, i nie wprowadzenie stanu epidemii wywołałoby poważne skutki prawne.
Nie został zniesiony:
- obowiązek zakrywania nosa i ust w podmiotach leczniczych oraz aptekach,
- obowiązek szczepienia przeciw COVID-19 osób wykonujących zawód medyczny,
- certyfikat covidowy – jego ważność dla osób, które przyjęły trzy dawki szczepionki, jest bezterminowa (po dwóch dawkach termin ważności dokumentu wynosi 270 dni).
Większość obostrzeń wprowadzanych ze względu na stan epidemii już zostało odwołanych, tym obowiązek izolacji czy kwarantanny, a także noszenia maseczek w określonych miejscach. Obecnie w praktyce pozostał obowiązek noszenia maseczek w budynkach, w których znajduje się podmiot leczniczy. Zlikwidowano też oddziały covidowe i szpitale tymczasowe.
Autorzy:
