Projekt ustawy ma na celu przeniesie zadania realizowanego dotychczas przez Inspekcję Jakości Handlowej artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) w zakresie kontroli ex-post do Krajowej Administracji Skarbowej (KAS).

Zgodnie z Ustawą z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych Inspekcja jest powołana do kontroli przestrzegania przepisów o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, w tym w zakresie ochrony interesów i praw konsumentów finalnych. Inspekcja prowadzi również kontrole prawidłowości dokonanych transakcji finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji, realizowanych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, z wyłączeniem refundacji eksportowych.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z 2013 roku zobowiązuję do wyznaczenia jednostki odpowiedzialnej za przeprowadzenia kontroli oraz ich koordynowania w zakresie ex-post.

Kontrole w zakresie ex-post przeprowadza Inspekcja, natomiast rola Szefa KAS ogranicza się do koordynowania kontroli oraz pełnienia nadzoru nad tymi kontrolami.

Przeniesienie zadania jest ukierunkowane faktem, iż IJHARS posiada wiedzę oraz kompetencję z zakresu jakości produktów spożywczych, natomiast kontrole w zakresie ex-post nie uwzględnią takiej wiedzy. Wymagają natomiast urządzeń oraz uprawnień z zakresu finansów i rachunków. Takie wymagania są spełnianie przez pracowników Krajowej Administracji Skarbowej.

Warunek, który musi spełnić KSA, aby mogła sprawować kontrole za płatności dotyczy niezależności od pomiotów oraz ich oddziałów odpowiadających za kontrole przed dokonaniem płatności. Krajowa Administracja Skarbowa odpowiedzialna będzie za przygotowywanie analizy ryzyka, programów kontroli oraz sprawozdań. Nadzór nad tymi działaniami sprawować będzie Szef KAS.

KSA według projektu ustawy w dalszym ciągu będzie posiadała uprawnienia do zlecania wykonania określonych czynności organom administracji publicznej oraz państwowym jednostkom organizacyjnym i osobom prawnym uprawnionym do kontroli dokumentów, które mają znaczenie dla realizacji zadań.

Projektowany przepis zawiera również obowiązki Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa oraz Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dotyczące prowadzenia kontroli ex-post. W ustawie widnieją również propozycje przepisów, które uregulują sposób przekazania akt spraw zakończonych oraz niezakończonych do dnia wejścia w życie ustawy. Ustawa zobowiązuje ministra do spraw rolnictwa i do spraw rynków rolnych oraz Głównego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych do przekazania akt spraw zakończonych w terminie nie przekraczającym 30 dni. Akta należy przekazać Szefowi KAS. Natomiast wojewódzcy inspektorzy jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych zobowiązani są do przekazania akt miejscowym dyrektorom izb administracji skarbowej.

Zmiany zawarte w projekcie ustawy przyczynią się również do przeniesienia pracowników Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz IJHARS, którzy byli odpowiedzialni za kontrolę ex-post do Ministerstwa Finansów lub Izby Administracji Skarbowej na zasadach określonych w Kodeksie pracy.

Projekt ustawy umożliwia zwiększenie efektywności kontroli i oceny jakości handlowej żywności. Przeprowadzanie kontroli w zakresie ex-post przez pracowników KSA przyczyni się do poprawy skuteczności kontroli prawidłowości dokonanych transakcji finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji.

Projektowane zmiany nie przyczynią się do powstania nowych zadań dla administracji publicznej, a także nowych obowiązków dla sektora prywatnego, w tym przedsiębiorstw.

Propozycja ustawy zostanie skonsultowana z organizacjami społeczno-zawodowymi i instytucjami, które czynnie działają w obszarze finansowania z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji.

1. Piotr Włodawiec – partner, radca prawny,
2. Anna Pakulska – inżynier technologii żywności

Źródła:

1. ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008,
2. Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej,
3. Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.