OPAKOWANIA ŻYWNOŚCIOWE – Materiały przeznaczone do bezpośredniego kontaktu z żywnością
Rozporządzenie (WE) nr 1935/2004
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2023/2006
Dyrektywa 2006/42/WE
Norma PN-EN 1672-2+A1:2009
Materiały i wyroby, które mają bezpośredni kontakt z żywnością powinny być produkowane z dobrą praktyką produkcyjną. Przy produkcji takich wyrobów należy zwrócić szczególną uwagę na zapobieganie migracji ich składników, które w normalnych warunkach mogłyby: stanowić zagrożenie dla zdrowia człowieka, powodować niemożliwe do przyjęcia zmiany w składzie żywności lub powodować pogorszenie jej cech organoleptycznych.
Wymagania dotyczące materiałów i wyrobów
Zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 1935/2004 materiały i wyroby mające bezpośredni kontakt z żywnością powinny spełniać kilka warunków:
- Wyroby nie mogą powodować żadnych zmian w składzie żywności. Warunek ten dotyczy również modyfikacji cech organoleptycznych danej żywności;
- Wyroby nie mogą przekazywać informacji na temat stanu żywności, które mogłyby wprowadzać konsumenta w błąd;
- Materiały, a także wyroby mające bezpośredni kontakt z żywnością są odpowiednio oznaczone, aby umożliwić konsumentowi identyfikację niejadalnych części produktu;
Rozporządzenie nr 1935/2004 ma zastosowanie do materiałów i wyrobów, w tym aktywnych i inteligentnych, które:
- Przeznaczone są do kontaktu z żywnością;
- Lub pozostają w kontakcie z żywnością i są przeznaczone do tego celu;
- Lub mogą wejść w kontakt z żywnością lub nastąpi migracja ich składników do żywności;
GMP- dobra praktyka produkcyjna
Zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 2023/2006 z dnia 22 grudnia 2006r. podmioty działające na rynku materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością powinny przestrzegać wymagań z zakresie dobrej praktyki produkcyjnej. Podmiot jest zobowiązany do ustanowienia, a także wdrożenia skutecznego i udokumentowanego systemu zapewnienia jakości. System ten powinien uwzględniać odpowiednią liczbę personelu, jego wiedzę i umiejętności, a także organizację zakładu i sprzęt.
Rozporządzenie nr 2023/2006 uwzględnia również konieczność utworzenia i utrzymywania przez podmiot stosownej dokumentacji w wersji papierowej lub w formie elektronicznej dotyczącej zapisów obejmujących poszczególne przeprowadzane czynności produkcyjne.
Znakowanie
Zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 1935/2004 na materiałach przeznaczonych do kontaktu z żywnością dołącza się:
- Informację „do kontaktu z żywnością”;
- Nazwę handlową, a także adres lub informację o siedzibie producenta, przetwórcy lub sprzedawcy odpowiedzialnego za wprowadzenie danego materiału do obrotu
Zezwolenie na stosowanie nowej substancji stosowanej przy produkcji materiałów i wyrobów
Wniosek o udzielenie zezwolenia na stosowanie nowej substancji należy złożyć we właściwym organie Państwa Członkowskiego. Do wniosku należy dołączyć:
- Nazwę i adres wnioskodawcy;
- Dokumentację techniczną, która zawiera informacje określone w wytycznych dotyczących oceny bezpieczeństwa stosowania substancji, które mają zostać opublikowane przez Urząd;
- Streszczenie dokumentacji technicznej;
Wymagania względem maszyn i urządzeń używanych w przemyśle spożywczym
Maszyny przeznaczone do stosowania w kontakcie z artykułami spożywczymi muszą być zaprojektowane i wykonane tak, aby uniknąć ryzyka wywołania infekcji, choroby lub zarażenia. Konieczne jest przestrzeganie następujących wymagań:
- Materiały, które mają kontakt z żywnością muszą spełniać określone wymagania w Dyrektywie 2006/42/WE. Maszyna powinna być zaprojektowana i wykonana w taki sposób, aby materiały te można było oczyścić przed każdym użyciem. W przypadku gdy nie jest to możliwe, należy używać części jednorazowego użytku;
- Wszystkie powierzchnie mające kontakt z artykułami spożywczymi inne niż powierzchnie części jednorazowego użytku, muszą:
- być gładkie i być pozbawione wypukłości i szczelin, w których mogłaby się gromadzić pozostałości substancji organicznych;
- być zaprojektowane i wykonane w sposób ograniczający do minimum występy, krawędzie i wgłębienia w połączeniach;
- być łatwe do oczyszczenia i zdezynfekowania, jeżeli to konieczne, po usunięciu łatwych do zdemontowania części; promień krzywizn powierzchni wewnętrznych musi umożliwiać ich dokładne oczyszczenie;
- Koniecznym jest, aby istniała możliwość usunięcia z maszyn cieczy, gazów i aerozoli ze środków spożywczych, a także z płynów czyszczących i dezynfekujących;
- Maszyna powinna być zaprojektowana w taki sposób, aby do miejsc trudno dostępnych, nie przenikały żadne substancje, a także nie przedostawały się żywe organizmy;
- Maszyna musi być zaprojektowana i wykonana w taki sposób, aby żadne substancje pomocnicze niebezpieczne dla zdrowia, łącznie ze stosowanymi smarami, nie mogły wchodzić w kontakt ze środkami spożywczymi. Jeżeli jest to konieczne, maszyna musi być zaprojektowana i wykonana w taki sposób, aby można było sprawdzić, czy wymaganie to jest zawsze spełnione;
Zgodnie z normą PN-EN 1672-2+A1:2009 maszyny w przemyśle spożywczym powinny być produkowane z materiałów:
- Odpornych na działanie czynników fizycznych i chemicznych;
- Nietoksycznych;
- Nieabsorpcyjnych;
- Nie powodujących zanieczyszczanie żywności;
- Nie wydzielających niepożądanych zapachów, smaków i zabarwień;
Sprawdzenie wymagań dotyczących higieny maszyn spożywczych przeprowadza się przez:
- Badanie składu chemicznego materiałów;
- Badanie mikrobiologiczne skuteczności czyszczenia maszyn;
- Kontrole wzrokowe i pomiarowe;
- Sprawdzanie atestów
Taśmy transportujące, przeznaczone do bezpośredniego kontaktu z żywnością muszą być zgodne z Rozporządzeniem (WE) nr 1935/2004, Rozporządzenie (WE) nr 2023/2006 oraz Rozporządzenie (WE) nr 10/2011.
Bardzo ważnym elementem, coraz bardziej powszechnym i wymaganym na polskim rynku (głównie z przyczyn rosnącego eksportu, czy też współpracy z globalnymi korporacjami) jest posiadanie międzynarodowych certyfikatów, honorowanych w różnych częściach świata. Większość taśm, będących w ofercie Habasit, poza certyfikatami europejskimi, jest zgodna z regulacjami obowiązującymi w USA (FDA, 21 CFR), oraz odpowiednimi certyfikatami obowiązującymi w Japonii. Ciekawostką na rodzimym rynku są również wymagania dotyczące certyfikatu Halal (zgodności produktu z zasadami religii islamu). Dotyczy to przede wszystkim producentów żywności, współpracujących z krajami bliskiego wschodu.
Jako producenci taśm transportujących dla przemysłu spożywczego, Habasit może wspierać klientów w realizacji koncepcji HACCP poprzez projektowanie produktu zgodnie z normami sanitarnymi. Taśmy transportujące przeznaczone dla przemysłu spożywczego pozwalają na ograniczenie zagrożeń i krytycznych punktów kontroli, np. poprzez zastosowanie najnowocześniejszych taśm o uszczelnionych krawędziach, lub powlekanych na stronie bieżnej. Antystatyczne wykończenie zapobiega gromadzeniu się kurzu i brudu.
Aby wzmocnić to co jest najistotniejsze czyli, dalsze zwiększenie oczekiwań i standardów dotyczących higieny taśm, w ofercie pojawiły się taśmy modularne HabasitLink i monolityczne CleanDrive.
Powierzchnia taśmy powinna być antyseptyczna, czyli odporna na namnażanie się bakterii, które mogły przyśpieszają ewentualne pojawienie się na taśmie pleśni albo grzybów. Ewentualne namnażanie się mikroorganizmów mają ograniczyć odpowiednie materiały, które sa dodawane do mieszanki, z której wykonywane są taśmy
Materiały z którego wykonane są taśmy transportujące, nie mogą wchodzić z reakcje z transportowanymi produktami spożywczymi , ani ze środkami czystości, jakie są używane do czyszczenia taśm. Jest to bardzo istotne, ponieważ w zakładach przemysłu spożywczego niejednokrotnie używa się agresywnych środków czystości dbając o sanityzację urządzeń. Dlatego tak istotne jest zweryfikowanie wszystkich czynników i odpowiedni dobór materiału do aplikacji. Ciekawym elementem jest również współpraca taśmy z detektorami metali oraz urządzeniami X-Ray. Dostosowując odpowiednio mieszankę materiałową Habasit jest w stanie dostarczyć taśmę, która, w przypadku jej uszkodzenia może być przez odpowiednie urządzenia ujawniona w produkcie, co ma na celu zapobiec przedostania się materiału do konsumenta końcowego.
Producenci wyrobów muszą być w stanie udowodnić spełnienie wymogów prawnych poprzez certyfikaty i karty charakterystyki. W branży taśm transportujących odnosi się to do producentów surowców (na przykład elementów z tworzywa sztucznego i materiału), natomiast producent taśm musi potwierdzić w odpowiednią zgodność za pomocą deklaracji własnej. Habasit zapewnia deklaracje zgodności dla wszystkich naszych taśm przeznaczonych do kontaktu z żywnością, które jednocześnie w sposób transparentny udostępnia publicznie na stronie internetowej.
AUTORZY:
- Piotr Włodawiec – partner, radca prawny
- Anna Pakulska – inżynier technologii żywności
- Jerzy Materkowski – Key Account Managerem i Lider segmentu SMD z Habasit Polska Sp. z o.o.
W przypadku pytań, zapraszamy do kontaktu: food@prokurent.com
Przeczytaj również:
