![Otrzymałeś wysoki mandat - i co dalej? [poradnik]](https://prokurent.com/wp-content/uploads/2022/03/policja-drogowka-patrol-kontrola-drogowa.jpg)
W styczniu 2022 r. weszły w życie nowe przepisy, określające wysokość mandatów karnych wymierzanych za popełniane wykroczenia drogowe. Zgodnie z wprowadzonymi zmianami – przekraczając dozwoloną prędkość o 71 km/h grzywna wyniesie aż 2.500 złotych, a w przypadku „recydywy” (dopuszczenia się złamania tego przepisu dwukrotnie lub więcej), kwota ta wzrośnie do 5 tys. zł. Obowiązujących już, nowych zmian jest dużo więcej – łączy je jedno: będą bardzo kosztowne.
Mając na uwadze wzrost stawek nakładanych przez Policję mandatów karnych – warto przeanalizować kwestię „odwołania” od decyzji funkcjonariusza Policji. Nie zawsze bowiem jest tak, że nałożony mandat karny oznacza faktyczne popełnienie wykroczenia. Choć sytuacje takie zdarzać się nie powinny, z ponad 30-letniej praktyki Kancelarii Prokurent wynika, że bezpodstawne nakładanie mandatu karnego (bądź w nieusprawiedliwionej wysokości) na uczestników ruchu drogowego zdarza się zdecydowanie za często.
Kwestia ta nie została pominięta przez Ustawodawcę – znajdują się więc w polskim prawie instrumenty, które po otrzymaniu mandatu możemy wykorzystać. W niektórych przypadkach pozwolą one zmniejszyć kwotę nałożonego mandatu, a nawet uchylić cały mandat.
Otrzymałeś wysoki mandat – co dalej?
Na wstępie przypomnieć należy, że nakładający mandat karny (np. Policjant) jest obowiązany wskazać jej wysokość, określić zachowania stanowiące wykroczenie, czas i miejsce jego popełnienia oraz kwalifikację prawną, a także poinformować sprawcę wykroczenia o prawie odmowy przyjęcia mandatu karnego i o skutkach prawnych takiej odmowy.
Sama odmowa przyjęcia mandatu nie musi być w jakikolwiek sposób uzasadniona, natomiast dla potrzeb późniejszego postępowania sądowego może być jednak korzystne wskazanie przyczyny odmowy przyjęcia mandatu, co funkcjonariusz powinien odnotować. Należy również pamiętać, że odmawiając przyjęcia mandatu można kwestionować nie tylko sam fakt popełnienia wykroczenia, okoliczności jego popełnienia, ale również np. wysokość mandatu.
W przypadku podjęcia decyzji o odmowie przyjęcia mandatu karnego, właściwy organ (najczęściej Policja), występuje do Sądu z wnioskiem o ukaranie. Stanowi on wykroczeniowy odpowiednik „aktu oskarżenia” występującego w sprawach karnych. Podkreślić należy, że Sąd nie jest związany ustaleniami dokonanymi przez Policjanta, ani też wysokością nałożonego mandatu i będzie dokonywał własnych ustaleń w sprawie. Tym samym może np. uniewinnić sprawcę czy też nałożyć mandat w niższej kwocie.
W toku postępowania przed Sądem poszczególne czynności zbliżone są do zwykłego postępowania karnego. Kluczowe zatem stają się dowody, które wskazują na naszą winę (lub na jej brak). W postępowaniu przed Sądem warto dokładnie przedstawić uzasadnienie swojego stanowiska.
Warto pamiętać, że podobnie jak w postępowaniu karnym, tak i w postępowaniu o wykroczenie, obwiniony może korzystać z osoby obrońcy, którym może być adwokat lub radca prawny. Obrońca, w tym przede wszystkim obrońca doświadczony – z całą pewnością pozwoli nakreślić przed sądem wszelkie argumenty przemawiające na naszą korzyść, co może skutkować uchyleniem mandatu.
W powszechnym przekonaniu uważa się, że przyjęcie (podpisanie) mandatu oznacza brak możliwości jego późniejszego podważenia. Nie jest to prawdą. Przepisy przewidują możliwość uchylenia przyjętego mandatu w następujących okolicznościach:
– gdy grzywnę nałożono za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie,
– gdy popełnienie wykroczenia było skutkiem obrony koniecznej, stanu wyższej konieczności lub gdy czyn popełniła osoba niepoczytalna.
Uchylenie mandatu następuje w takim przypadku na wniosek ukaranego, złożony nie później niż w terminie 7 dni od uprawomocnienia się mandatu, jak również na wniosek organu (np. Policji), którego funkcjonariusz nałożył grzywnę. Uprawnionym do uchylenia prawomocnego mandatu karnego jest Sąd właściwy do rozpoznania sprawy, na którego obszarze działania został nałożony mandat.
Nie ma gotowego formularza/wniosku o uchylenie mandatu drogowego. Należy go sporządzić we własnym zakresie. Warto zwrócić uwagę na następujące elementy pisma:
Imię i nazwisko wnioskodawcy,
nr PESEL,
miejsce zamieszkania,
serię i nr mandatu,
szczegółowy opis zdarzenia wraz z uzasadnieniem wniosku o uchylenie mandatu.
UWAGA: samo złożenie wniosku jest bezpłatne!
Nie ma określonego terminu rozpatrzenia wniosku o uchylenie mandatu drogowego. Zostanie się jednak powiadomionym o terminie posiedzenia w przedmiotowej sprawie – to właśnie wtedy Sąd wyda postanowienie o uchyleniu mandatu albo o odmowie jego uchylenia. Postanowienie to jest niezaskarżalne. Tym istotniejsze staje się więc dostateczne przygotowanie do posiedzenia w przedmiocie uchylenia mandatu – a najlepiej skorzystanie z pomocy doświadczonego adwokata lub rady prawnego.
Poszukując więcej informacji bądź wsparcia w wyżej opisanym zakresie – zachęcamy do kontaktu z Kancelarią Prokurent, pod adresem: kancelaria@prokurent.com lub pod numerem tel.: +48 22 854 06 57
adw. Marcin Bandurski