23 maja 2023 r. w Dzienniku Urzędowym UE opublikowano Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 i dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1828 oraz uchylające dyrektywę 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywę Rady 87/357/EWG.

Rozporządzenie GPSR (General Product Safety Regulation) dotyczy produktów określonych jako każdy przedmiot połączony lub niepołączony z innymi przedmiotami, dostarczany lub udostępniany za wynagrodzeniem lub bez, w tym w ramach świadczenia usług, który jest przeznaczony dla konsumentów lub którego konsumenci mogliby używać w dających się racjonalnie przewidzieć warunkach, nawet jeśli nie jest dla nich przeznaczony.

Rozporządzeniu 2023/988 nie podlegają produkty, których bezpieczeństwo unormowane jest bardziej szczegółowymi aktami prawnymi. Do takich produktów zaliczamy:

• produkty lecznicze,
• żywność,
• pasze,
• żywe rośliny i zwierzęta,
• organizmy zmodyfikowane genetycznie oraz mikroorganizmy zmodyfikowane genetycznie stosowane w sposób ograniczony,
• produkty z roślin i zwierząt bezpośrednio związanych z ich przyszłym rozmnażaniem,
• produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego i produkty pochodnych,
• produkty z ochrony roślin,
• sprzęt wykorzystywany przez konsumentów do przemieszczania się lub podróży, w przypadku gdy jest on obsługiwany bezpośrednio przez usługodawcę w ramach usługi transportowej świadczonej konsumentom i nie jest obsługiwany przez samych konsumentów,
• statki powietrzne,
• antyki.

Nowe Rozporządzenie ma na celu:

• zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów,
• zapewnienie bezpieczeństwa produktów związanych z zastosowaniem nowoczesnych technologii,
• sprostanie wyzwaniom związanym z cyfryzacją i rozwojem sprzedaży internetowej,
• zapewnienie lepszego egzekwowania przepisów oraz wydajniejszego i równomiernego nadzoru rynku,
• poprawę skuteczności systemu wycofywania niebezpiecznych produktów z rąk konsumentów.

Rozporządzenie GPSR nakłada szereg obowiązków i wymagań na podmioty gospodarcze (m.in. producent, autoryzowany przedstawiciel, importer, dystrybutor) w celu spełnienia i zagwarantowania bezpieczeństwa produktu.

Nowe przepisy wchodzą w życie z dniem 13 grudnia 2024 r. Zastrzega się, że państwa członkowskie nie mogą utrudniać udostępniania na rynku produktów zgodnych z dyrektywą 2001/95/WE, które zostały wprowadzone do obrotu przed dniem wejścia w życie Rozporządzenia GPSR.

Na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego opublikowano projekt nowej ustawy o ogólnym bezpieczeństwie produktów. Nowy akt prawny ma zastąpić obowiązującą aktualnie Ustawę z dnia 12 grudnia 2003 r. Wprowadzenie nowych przepisów jest uwarunkowane dostosowaniem systemu nadzoru nad ogólnym bezpieczeństwem produktów w Polsce do jednolitych ram prawnych ustanowionych Rozporządzeniem 2023/988. Dla osiągnięcia założonego celu konieczne jest przyjęcie aktu krajowego służącego Rozporządzeniu GPSR.

Najważniejsze zmiany będą dotyczyły:

• kompetencji organów nadzoru rynku
• prowadzenia kontroli bezpieczeństwa produktów, w tym kontroli sprzedaży na odległość wraz z wykorzystaniem zakupu bez ujawniania tożsamości organu;
• prowadzenia postępowań administracyjnych w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów;
• nakładania kar pieniężnych;
• prowadzenia postępowań nakazowych wobec dostawców usług społeczeństwa informacyjnego i dostawców internetowych platform handlowych w sprawie ograniczenia podmiotowi gospodarczemu dostępu do interfejsu online albo usunięcia z interfejsu określonych treści dotyczących produktu
• udoskonalenia zasad współpracy pomiędzy organami kontrolnymi różnych Państw Członkowskich UE,
• uszczelnienia przepisów, które pozwolą na udostępnianie na rynku Państw Członkowskich tylko bezpiecznych produktów i skuteczne eliminowanie niebezpiecznych produktów z obrotu, także tych dostępnych przez Internet.

Aktualnie projekt ustawy jest na etapie opiniowania. Zakłada się, że nowa ustawa wejdzie w życie z dniem 13 grudnia 2024 r.

W razie pytań i wątpliwości związanych z powyższą materią zapraszamy do kontaktu z naszym ekspertem, mec. Piotrem Włodawcem: wlodawiec[at]prokurent.com.pl

Autorzy:

Piotr Włodawiec – Radca prawny / Starszy Partner

Paweł Buczyński – Inżynier Technologii Żywności

Stan prawny na dzień: 09.08.2024 r.