Rozporządzenie PPWR (Packaging and Packaging Waste Regulation) jest propozycją nowego aktu prawnego w Unii Europejskiej, mającego na celu uregulowanie gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Jest to element działań UE na rzecz zrównoważonego rozwoju, w szczególności dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym oraz ograniczania ilości odpadów. Rozporządzenie to, w przeciwieństwie do dyrektywy, po przyjęciu obowiązywałoby bezpośrednio w całej UE, bez konieczności jego implementacji do prawa krajowego przez poszczególne państwa członkowskie.

Główne cele Rozporządzenia PPWR koncentrują się na zmniejszeniu ilości odpadów opakowaniowych oraz zoptymalizowaniu ich stosowania, aby ograniczyć generowanie odpadów. Istotnym założeniem jest promowanie opakowań wielokrotnego użytku, co ma doprowadzić do wzrostu liczby takich opakowań na rynku oraz rozwoju systemów umożliwiających ich ponowne wykorzystanie. Rozporządzenie kładzie duży nacisk na poprawę recyklingu poprzez wprowadzenie wymogów projektowych, które ułatwią recykling opakowań, oraz zobowiązanie do wykorzystywania określonej ilości materiałów pochodzących z recyklingu w produkcji nowych opakowań. Zakłada się także zwiększenie minimalnych poziomów zawartości materiałów z recyklingu w niektórych rodzajach opakowań, co ma wspierać rozwój rynku wtórnych surowców. Istotnym elementem jest również standaryzacja i etykietowanie opakowań, dzięki którym konsumenci będą mogli łatwiej segregować odpady i uczestniczyć w ich recyklingu. Dodatkowo nałożono obowiązek raportowania i monitorowania, co oznacza, że firmy oraz państwa członkowskie będą musiały dokładnie raportować ilość odpadów opakowaniowych wprowadzanych na rynek oraz sposób ich przetwarzania.

Korzyści płynące z rozporządzenia PPWR:

• Ochrona środowiska – redukcja liczby odpadów opakowaniowych i zmniejszenie ilości plastiku jednorazowego użytku.
• Zrównoważony rozwój gospodarczy – rozwój rynku materiałów z recyklingu oraz nowych technologii przetwarzania.
• Odpowiedzialność producentów – firmy będą bardziej odpowiedzialne za opakowania, które wprowadzają na rynek, co może skutkować bardziej przemyślanym projektowaniem produktów i opakowań.

Rozporządzenie nie obejmuje opakowań takich jak:

• Opakowania bezpośrednie – pojemniki lub opakowania w innej formie będąca w bezpośrednim kontakcie z produktem leczniczym lub weterynaryjnym produktem leczniczym (Dyrektywa 2001/83/WE, Rozporządzenie 2019/6).
• Opakowań do kontaktu z produktami wrażliwymi stosowanych jako opakowanie wyrobów medycznych objętych rozporządzeniem (UE) 2017/745.
• Opakowań do kontaktu z produktami wrażliwymi stosowanych jako opakowanie wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro objętych rozporządzeniem (UE) 2017/746.

Zawartość materiałów pochodzących z recyklingu w opakowaniach

Unia Europejska dąży do zwiększenia udziału materiału pochodzącego z recyklingu w produkcji opakowań z tworzyw sztucznych, w których poziom wykorzystania materiałów z recyklingu nadal pozostaje niski. Zgodnie z Rozporządzeniem PPWR, producenci opakowań będą zobowiązani do stosowania materiałów wtórnych, pochodzących z recyklingu – głównie z wcześniej używanych opakowań.

Wymogi te będą zróżnicowane w zależności od kilku czynników: rodzaju materiału, z którego wykonano opakowanie, jego przeznaczenia oraz typu samego opakowania. Od 2030 roku minimalna zawartość materiałów z recyklingu pochodzących z pokonsumpcyjnych odpadów z tworzyw sztucznych na jedno opakowanie będzie wynosić 30–35%. Do 2040 roku natomiast przewiduje się wzrost tego poziomu do przedziału 50–65%, w zależności od specyfikacji opakowania.

Rozporządzenie PPWR obejmie zarówno firmy z siedzibą w Unii Europejskiej, jak i przedsiębiorstwa importujące opakowania na jej obszar. Przepisy zawarte w Rozporządzeniu będą dotyczyć zarówno produktów wytwarzanych w UE, jak i importowanych, co ma na celu utrzymanie spójnych i równych warunków na rynku europejskim. Dzięki temu promowane będzie stosowanie jednolitych standardów w zakresie opakowań i zarządzania odpadami na terenie całej Unii Europejskiej.

Status prac nad rozporządzeniem

Prace nad rozporządzeniem PPWR są na zaawansowanym etapie. Projekt przeszedł już kilka etapów konsultacji społecznych i negocjacji między instytucjami UE. Wprowadzenie PPWR będzie miało znaczący wpływ na przedsiębiorstwa w UE, które produkują lub używają opakowań, w szczególności w sektorach spożywczym, kosmetycznym i farmaceutycznym.

Rozporządzenie PPWR jest częścią szerszej strategii UE na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym i ma na celu uczynienie unijnego rynku bardziej ekologicznym i zrównoważonym.

Rada Unii Europejskiej 16 grudnia 2024 roku przyjęła rozporządzenie dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych, finalizując tym samym zwykłą procedurę legislacyjną. Po publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej rozporządzenie stanie się prawem obowiązującym we wszystkich państwach członkowskich UE. Jego przepisy wejdą w życie po upływie 18 miesięcy od oficjalnej daty rozpoczęcia obowiązywania.

W razie pytań i wątpliwości związanych z powyższą materią zapraszamy do kontaktu z naszym ekspertem, mec. Piotrem Włodawcem: wlodawiec[at]prokurent.com.pl

Autorzy:

Piotr Włodawiec – Radca prawny / Starszy Partner

Paweł Buczyński – Inżynier Technologii Żywności

Stan prawny na dzień: 17.12.2024 r.