Prokurent Kancelaria Radcow Prawnych i AdwokatowProkurent Kancelaria Radcow Prawnych i AdwokatowProkurent Kancelaria Radcow Prawnych i AdwokatowProkurent Kancelaria Radcow Prawnych i Adwokatow
  • MAGAZYNY ENERGII
  • 35-LECIE
  • KANCELARIA
    • O nas
    • Zespół
    • Rekrutacja i Kariera
  • USŁUGI
  • AKTUALNOŚCI
  • KONTAKT
  • UA
  • MAGAZYNY ENERGII
  • 35-LECIE
  • KANCELARIA
    • O nas
    • Zespół
    • Rekrutacja i Kariera
  • USŁUGI
  • AKTUALNOŚCI
  • KONTAKT
  • UA
  • Polityka Prywatności
✕
Świadczenie wyrównawcze
  • Home
  • Aktualności
  • Nowości
  • Świadczenie wyrównawcze
Kategorie
  • Nowości
Tagi

Jednym z kodeksowych uprawnień agentów jest świadczenie wyrównawcze. Instytucja ta, z uwagi na jej regulację w przepisach, jest raczej pomijana w treści umów agencyjnych, stąd niektórzy agenci mogą być nieświadomi jej istnienia.

Istotą świadczenia wyrównawczego jest zapewnienie agentowi rekompensaty za utracone prowizje po rozwiązaniu umowy, gdy dający zlecenie nadal czerpie znaczne korzyści z działań podjętych przez agenta w czasie trwania umowy agencyjnej i gdy przemawiają za tym względy słuszności. Istotny przy tym jest fakt, że świadczenie wyrównawcze nie ma charakteru odszkodowawczego (jest oparte na innych przesłankach) i jego uzyskanie nie blokuje drogi do żądania ewentualnego odszkodowania na zasadach ogólnych.

Świadczenie wyrównawcze jest uregulowane w art. 7643 – 7645 kodeksu cywilnego.

WARUNKI

Uzyskanie świadczenia wyrównawczego jest uzależnione od spełnienia kilku warunków:

  • Rozwiązanie umowy agencyjnej –

świadczenie wyrównawcze staje się wymagalne po rozwiązaniu umowy agencyjnej, co oznacza, że nie może być dochodzone ani wypłacone w trakcie jej trwania

  • Pozyskanie nowych klientów lub doprowadzenie do istotnego wzrostu obrotów z obecnymi –

Działania agenta muszą być skuteczne, prowadzić do zwiększenia poziomu sprzedaży produktów lub usług dającego zlecenie. Jednak pomimo użycia w przepisie liczby mnogiej przesłanka będzie spełniona również w przypadku gdy agent pozyskał jednego istotnego klienta lub doprowadził do zawarcia z obecnym klientem jednej umowy o znacznej wartości.

  • Dający zlecenie nadal czerpie znaczne korzyści z umów z tymi klientami –

przez „korzyści” rozumie się nie tylko czysty zysk dającego zlecenie z umów zawartych za pośrednictwem agenta, lecz również samą potencjalną możliwość czerpania zysków z transakcji z tymi klientami (nawiązanie kontaktów biznesowych na nową sprzedaż), a nawet korzyści w znaczeniu niefinansowym, np. ukształtowanie stałej klienteli, zdobycie pozycji rynkowej lub prognozy rozwoju przedsiębiorstwa.

  • Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności przemawiają za tym względy słuszności –

użyta w przepisie klauzula generalna wymaga, aby „względy słuszności” zostały ustalone na podstawie całokształtu okoliczności w konkretnym stanie faktycznym. Przy czym rozumie się przez to okoliczności związane z umową agencyjną, a nie dotyczące bezpośrednio agenta, jak np. jego wiek lub chorobę.

Poza wyżej wymienionymi warunkami podstawowymi istotne są jeszcze dwie kwestie:

  • Termin –

rok od rozwiązania umowy agencyjnej. Świadczenie wyrównawcze jest świadczeniem, którego możliwość dochodzenia jest ograniczona czasowo. Po upłynięciu terminu roku od rozwiązania umowy agent nie będzie mógł skutecznie domagać się świadczenia od dającego zlecenie.

  • Wystąpienie z żądaniem –

Instytucja świadczenia wyrównawczego nie zakłada automatyzmu – aby świadczenie zostało wypłacone agent musi wystąpić wobec dającego zlecenie z odpowiednim żądaniem.

W przypadku śmierci agenta, z żądaniem świadczenia wyrównawczego mogą wystąpić również jego spadkobiercy. Termin na zgłoszenie żądania nie ulega wydłużeniu – nadal wynosi rok od rozwiązania umowy agencyjnej.

WYŁĄCZENIA

Przepisy dotyczące świadczenia wyrównawczego przewidują tzw. „przesłanki negatywne”, to jest sytuacje, w których świadczenie wyrównawcze nie będzie przysługiwało agentowi. Należą do nich:

  • Wypowiedzenie umowy przez dającego zlecenie na skutek okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi agent, które usprawiedliwiają natychmiastowe rozwiązanie umowy.

Umowa agencyjna może zostać rozwiązana ze skutkiem natychmiastowym (bez zachowania terminu wypowiedzenia), gdy jedna ze stron nie wykonuje swoich zobowiązań, np. gdy agent w ogóle nie stara się pozyskać nowych klientów albo gdy uzasadniają to nadzwyczajne okoliczności.

Ponadto umowa może przewidywać konkretne sytuacje, w których dający zlecenie może rozwiązać ją ze skutkiem natychmiastowym, np. gdy agent podejmuje takie czynności, że dający zlecenie nie chce być z nim kojarzony.

W każdym przypadku muszą to być okoliczności zawinione, za które można przypisać odpowiedzialność agentowi – ciężar udowodnienia spoczywa na dającym zlecenie.

  • Agent wypowiedział umowę, chyba że jest to uzasadnione:

1. okolicznościami, za które odpowiada dający zlecenie, albo

2. wiekiem, ułomnością lub chorobą agenta, a względy słuszności nie pozwalają domagać się od niego dalszego wykonywania czynności

Co do zasady wypowiedzenie umowy przez agenta blokuje drogę do uzyskania świadczenia wyrównawczego. Jednak istnieją od tej zasady dwa wyjątki:

  1. jeżeli wypowiedzenie nastąpiło na skutek okoliczności za które odpowiedzialność ponosi dający zlecenie. Jak w przypadku wcześniejszej przesłanki, są to okoliczności zawinione, gdy dający zlecenie nie wykonuje swoich zobowiązań umownych, np. istotnie opóźnia się z zapłatą prowizji, nie dostarcza agentowi materiałów reklamowych lub prospektów, co uniemożliwia agentowi wykonywanie czynności. Ta przesłanka może uzasadniać wypowiedzenie umowy przez agentów będących zarówno osobami prawnymi jak również osobami fizycznymi.
  2. Jeżeli wypowiedzenie jest uzasadnione wiekiem, ułomnością lub chorobą agenta. Może to być np. osiągnięcie przez agenta wieku emerytalnego, uzyskanie orzeczenia o niezdolności do pracy lub zapadnięcie na chorobę uniemożliwiającą mu dalsze pośrednictwo.

Siłą rzeczy na te okoliczności mogą powoływać się wyłącznie osoby fizyczne, nie dotyczą one osób prawnych.

  • Agent za zgodą dającego zlecenie przeniósł na inną osobę swoje prawa i obowiązki wynikające z umowy (tzw. przekazanie portfela).

WYSOKOŚĆ

Kwota świadczenia wyrównawczego nie może przekroczyć wysokości wynagrodzenia agenta za jeden rok, obliczonego na podstawie średniego rocznego wynagrodzenia uzyskanego w okresie ostatnich pięciu lat. Jeżeli umowa agencyjna trwała krócej niż pięć lat, wynagrodzenie to oblicza się z uwzględnieniem średniej z całego okresu jej trwania.

Oznacza to, że dla obliczenia maksymalnej wysokości świadczenia agent musi zsumować wszystkie wynagrodzenia z ostatnich 5 lat (60 miesięcy) czasu trwania umowy agencyjnej (albo z całego okresu, jeśli umowa trwała krócej niż 5 lat), a następnie obliczyć średnie wynagrodzenie za jeden rok.

Istotne jest przy tym, że przepis i wykonane obliczenia wyznaczają jedynie maksymalny pułap świadczenia wyrównawczego. Może ono być obniżone, mając na względzie wymiar korzyści, które dający zlecenie nadal czerpie z działalności agenta oraz względy słuszności.

ZASTRZEŻENIE

Przepisy dotyczące świadczenia wyrównawczego mają charakter semiiperatywny, co oznacza, że wyznaczają minimalny poziom ochrony praw jednej ze stron i jednocześnie pozwalają na korzystniejsze ukształtowanie tego uprawnienia.

Zgodnie z art. 7645 kodeksu cywilnego do czasu rozwiązania umowy agencyjnej strony nie mogą umówić się na niekorzyść agenta w sposób odbiegający od regulacji kodeksowej. Oznacza to, że nawet w sytuacji, gdyby umowa agencyjna w jakikolwiek sposób ograniczała uprawnienia agenta (np. całkowicie wyłączała świadczenie wyrównawcze lub zmniejszała jego maksymalną wysokość, albo wprowadzała inne niekorzystne dla agenta przesłanki), to w miejsce niekorzystnych postanowień umowy będą miały zastosowanie przepisy kodeksu.

Autorzy:

Piotr Włodawiec – Radca prawny / Starszy Partner

Mariusz Bonisławski – Aplikant Radcowski

Udostępnij

Powiązane wpisy

12 czerwca 2025

Światowy Dzień Mięsa 2025 – jesteśmy częścią tej historii!


Czytaj więcej
10 czerwca 2025

Próg 250 pracowników nie będzie już tak krępował biznesu


Czytaj więcej
3 czerwca 2025

Specustawa biogazowa: Powierzchnia zabudowy


Czytaj więcej
3 czerwca 2025

Gwarancja bankowa jako forma zabezpieczenia


Czytaj więcej

Wyszukaj

✕

Najnowsze wpisy

  • Światowy Dzień Mięsa 2025 – jesteśmy częścią tej historii!
    12 czerwca 2025
  • Próg 250 pracowników nie będzie już tak krępował biznesu
    10 czerwca 2025
  • Specustawa biogazowa: Powierzchnia zabudowy
    3 czerwca 2025
  • Gwarancja bankowa jako forma zabezpieczenia
    3 czerwca 2025
  • Kongres MEATING 2025
    29 maja 2025

Kategorie

  • Alert COVID-19 (23)
  • Energy storage (21)
  • Magazyny energii (21)
  • Nowości (277)
  • Warto wiedzieć (162)
  • Wydarzenia (14)

Tagi

  • #WBG2018
  • Adwokaci Kancelarii Prokurent wygrywają
  • Afrykański Pomór Świń
  • Agencja Rynku Rolnego
  • Agri-Food.pl
  • Akadaemia Piłkarska
  • Alert
  • Aplikant Adwokacki
  • Aplikant Radcowski
  • aport
  • areszt
  • areszt domowy
  • areszt tymczasowy
  • ARR
  • Artykuł
  • ASF
  • Batalion Reprezentacyjny Wojska Polskiego.
  • BCC Loża Siedlcecka
  • Bezpieczeństwo
  • bezpieczeństwo żywności i żywienia

Kancelaria prawnicza Prokurent powstała w 1989 roku w Warszawie. Od początku działalności świadczymy profesjonalną pomoc prawną głównie na rzecz przedsiębiorców, ale także osób fizycznych i organizacji pozarządowych. Zespół kancelarii tworzą prawnicy, którzy dzięki swojej wszechstronnej wiedzy i wieloletniemu doświadczeniu mogą zapewnić kompleksowe doradztwo prawne związane z działalnością gospodarczą polskich i zagranicznych firm, uwzględniając ich sytuację rynkową i dynamicznie zmieniające się otoczenie biznesowe.




PROKURENT
Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów
Makuliński Moczydłowski Rostafiński Włodawiec i Partnerzy
ul. Puławska 39 lok. 50
02-508 Warszawa
+22 854 06 57
+22 646 07 96
+22 854 06 59
kancelaria@prokurent.com

©2024 PROKURENT. All Rights Reserved

  • Polityka Prywatności
    Używamy plików Cookies
    Używamy cookies, aby ułatwić użytkownikom korzystanie z witryny oraz w celu tworzenia statystyk serwisu. Jeżeli nie blokujesz plików cookies, to zgadzasz się na ich używanie oraz zapisanie w pamięci urządzenia.Przeczytaj więcej

    AKCEPTUJĘ
    Manage consent

    Privacy Overview

    This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
    Necessary
    Always Enabled
    Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
    CookieDurationDescription
    cookielawinfo-checbox-analytics11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics".
    cookielawinfo-checbox-functional11 monthsThe cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional".
    cookielawinfo-checbox-others11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other.
    cookielawinfo-checkbox-necessary11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
    cookielawinfo-checkbox-performance11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
    viewed_cookie_policy11 monthsThe cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.
    SAVE & ACCEPT