Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 20 marca 2020 r. na terenie Rzeczpospolitej Polskiej wprowadzono stan epidemii.

Ministerstwo Sprawiedliwości zaleciło prezesom Sądów, aby w kwietniu nie wyznaczali terminów rozpraw i posiedzeń. Ponadto, Sądy Powszechne mają przestać wysyłać listy, aby nie zaczęły biec terminy na złożenie apelacji.

Niestety, z przyczyn technicznych, wnoszenie pism procesowych drogą elektroniczną nie jest jeszcze możliwe, nie ma odpowiedniego systemu, a udostępnienie takiej możliwości nie leży w gestii prezesów sądów.

Wszystkie Sądy w Polsce ograniczyły swoją działalność, a szczegóły tych ograniczeń zawarte są przede wszystkim w zarządzeniach prezesów konkretnych Sądów.

Aktualnie, wszystkie rozprawy w Sądach Powszechnych w Warszawie zostały odwołane do 31 marca 2020 r., za wyjątkiem spraw niecierpiących zwłoki, które są lub będą określone osobnymi zarządzeniami prezesów poszczególnych Sądów, z tym zastrzeżeniem, iż nie dotyczy to terminów publikacji orzeczeń w sprawach karnych.

Ponadto we wskazanym powyżej terminie ograniczono do minimum (wyłącznie do spraw pilnych) pracę niektórych komórek organizacyjnych Sądów, tj. Biura Obsługi Interesantów wraz z Czytelnią Akt, Biura Podawczego, Kasy Sądu.

Zarządzeniem Prezesa Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie zastosowano ograniczenia przysyłania akt:

od dnia 20 marca do 31 marca 2020 r. ogranicza się przekazywanie spraw do  Sądu Okręgowego  w Warszawie, z wyjątkiem m.in.:

– spraw egzekucyjnych, w których wpłynął środek odwoławczy;

– wieczystoksięgowych, w których wpłynął środek odwoławczy.

Ponadto, wstrzymano do odwołania wysyłanie pism sądowych (w tym odpisów orzeczeń, zarządzeń, uzasadnień), które wiążą się z rozpoczęciem biegu terminu do wniesienia środka zaskarżenia bądź innych terminów procesowych lub sądowych,  z wyłączeniem m.in.:

– spraw egzekucyjnych;

– spraw klauzulowych;

– spraw wieczystoksięgowych;

– tytułów wykonawczych lub odmowy ich wydania;

– tytułów zabezpieczenia lub odmowy ich wydania.

Wstrzymano także wysyłanie zawiadomień i wezwań na terminy rozpraw i posiedzeń inne niż te, które odbędą się w marcu i kwietniu 2020 r.

Zwiastunem pozytywnych zmian w tym trudnym okresie może być ostatnie zarządzenie prezes Sądu Okręgowego w Warszewie. Zgodnie z nim, począwszy od poniedziałku 23 marca Biuro Podawcze Sądu ma dokonywać wydruków nadesłanych drogą elektroniczną treści pism procesowych zawierających środki odwoławcze. Mają być drukowane treści dołączone do e-mail w oddzielnym pliku w e-formacie. Te, które wpłyną do godziny 14 – w dniu roboczym – w tym samym dniu, te po godzinie 14 – w kolejnym dniu roboczym, a w dni wolne od pracy – w pierwszym dniu roboczym. Datą i godziną wpływu pisma do sądu – jak poinformowano – jest data i godzina wydruku.

Jednocześnie, Biuro Obsługi Interesantów Sądu Apelacyjnego w Warszawie poinformowało, iż w postępowaniu sądowym przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie pisma wnoszone drogą elektroniczną nie wywołują skutków prawnych, ponieważ nie spełniają warunków pism procesowych określonych w przepisach prawa regulujących procedury sądowe (art. 126 k.p.c. i ark. 119 k.p.k.). W związku z tym, pismo winno być złożone w formie papierowej.

Sytuacja jest bardzo dynamiczna, są już projekty kolejnych ustaw. Mając to na uwadze, w najbliższych dniach należy spodziewać się następnych zmian w funkcjonowaniu Wymiaru Sprawiedliwości.

Autor: apl. adw. Marcin Bandurski