Psylocybina (C12H17N2O4P)
- diwodorofosforan 3-(2-dimetyloaminoetylo)-4-indolilu
- 4-fosforyloksy-N,N-dimetylotryptamina (4-PO-DMT)
Psylocybina to jeden z aktywnych składników, który występuje naturalnie u grzybów halucynogennych. Sama w sobie jest substancją nieaktywną, która nie posiada działania psychodelicznego. Dopiero po spożyciu grzybów, które przechodzą do wątroby zawarta w nich psylocybina (4-PO-DMT) przekształca się w psylocynę (4-HO-DMT), która takie działania posiada. Dodatkowo trawienie jest wspomagane przez enzymy, efektem czego jest usunięcie grupy fosforanowej. Substancja ta przechodzi przez barierę krew-mózg, gdzie łączy się z receptorami serotoniny wywołując efekt psychodeliczny. Obok LSD, psylocybina jest najbardziej popularnym i najczęściej używanym psychodelikiem.
Czas działania może być różny i waha się od 6 do 8 godzin. Efekty towarzyszące spożyciu tej substancji są uzależnione od dawki, czystości, osoby spożywającej, nastroju, czy oczekiwań. Można uznać, iż jej spożycie przyczynia się do zwiększenia wrażliwości na bodźce, zmiany postrzegania rzeczywistości oraz czasu. Skutkami ubocznymi mogą być nudności, wymioty, rozszerzone źrenice, dreszcze oraz podwyższone tętno i temperatura ciała.
Naturalnym miejscem występowania psylocybiny są grzyby z rodzaju Psylocybe. W niewielkim stężeniu występuje również w wielu pieczarkowcach. Jej zawartość w grzybach jest uzależniona od gatunku oraz warunków w jakich rosły. Wyższe stężenie psylocybiny zawierają młode osobniki, są też łagodniejsze w smaku w porównaniu do starszych osobników.
LSD (C20H25N3O)
- Dietyloamid kwasu D-lizergowego
- LSD-25
- lizergid
- N,N-dietylo-D-lizergamid
- dietyloamid kwasu 9,10-didehydro-6-metyloergolino-8β-karboksylowego
LSD (kwas lizergowy) to półsyntetyczna substancja psychoaktywna należąca do grupy halucynogenów. Ponadto, jedna z najbardziej aktywnych substancji psychodelicznych. W porównaniu do psylocybiny jest 100 razy, a od meskaliny 4000 razy bardziej czynna biologicznie. Związek ten, został zsyntetyzowany przez szwajcarskiego chemika Alberta Hofmann’a. Na początku zakładano, że substancja ta będzie działała pobudzająco na układ oddechowy i krwionośny. Dalsze badania potwierdziły, że posiada również działanie psychodeliczne.
Po spożyciu LSD zazwyczaj mija od 30 do 90 minut zanim osiągnie się stan kulminacyjny wynoszący 3-5 godzin. Cały proces trwa od 8 do 12 godzin. Oczywiście, wszystko uzależnione jest od osoby zażywającej, jej nastawienia oraz od dawki i czystości substancji. Spożycie tej substancji może być powiązane z wywołaniem takich efektów jak: poczucie odrealnienia, zagubienie, wrażliwość na bodźce, pomieszanie zmysłów, nieskoordynowane poruszanie się.
LSD jest agonistą receptorów serotoninowych. Substancja łączy się z receptorem i powoduje reakcję w komórce. W początkowej fazie ilość neuroprzekaźnika w strukturach układu nerwowego jest zmniejszona. Następnie następuje wzrost stężenia serotoniny w mózgowiu powodujący znaczne pobudzenie czynności komórek układu nerwowego.
DMT (C12H16N2)
- 3-[2-(dimetyloamino)etylo]indol
- N,N-dimetylotryptamina
- dimetylotryptamina
DMT (dimetylotryptamina) to substancja naturalnie występująca w roślinach pochodzących z Ameryki Południowej. Jest głównym alkaloidem wielu roślin z gatunków Mimosa hostilis, Prestonia amazonica czy Diplopterys cabrerana, pnącza Banisteriopsis caapi, a także niektórych drzew służących do wyrobu tabaki. Rośliny te, ze względu na swoje właściwości są wykorzystywane przez indiańskie plemiona do produkcji rytualnego napoju ayahuasca.
Czas działania substancji jest uzależniony od sposobu podania: palenie – 15-30 minut, drogą dożylną – 30-45 minut, drogą donosową – 45-60 minut. W przypadku zażycia drogą doustną niezbędne jest połączenie tej substancji z inhibitorem, a czas trwania to około od 3 do 6 godzin. Samo DMT zażywane doustnie jest nieaktywne, organizm je szybko metabolizuje, stąd też efekt psychoaktywny nie występuje.
DMT stosowane jest od setek lat. Jego wykorzystanie jest powiązane z rytuałami religijnymi i duchowymi. Najczęstszymi efektami występującymi po spożyciu DMT są: euforia, uczucie fascynacji, głębokie halucynacje, utrata zrozumienia podstawowych pojęć, zniekształcenia przestrzeni, nudności i wymioty.
Meskalina (C11H17NO3)
- 2-(3,4,5-trimetoksyfenylo)etyloamina
Meskalina to alkaloid o właściwościach halucynogennych, który po raz pierwszy został wyizolowany i zidentyfikowany w 1887 roku. Naturalnie występuje w niektórych kaktusach, takich jak: San Pedro (Echinopsis pachanoi), pejotl (Lophophora williamsii), E. macrogona i Trichocereus bridgesii. Można ją spotkać w formie ekstraktu z kaktusa, w postaci pasty, czy też syntetycznego proszek. Poza właściwościami psychodelicznymi znajduje zastosowanie jako środek przeciwbólowy oraz antybiotyk. Jest również jednym z najdłużej znanych psychodelików.
Całkowity czas działania meskaliny to 12 godzin, zaś stan kulminacyjny trwa około 4 godzin. Substancja wywołuje następujące efekty: empatia, poczucie separacji ciała i umysłu, zmiana percepcji czasu i przestrzeni, zwiększona wrażliwość na bodźce, ślinotok, nudności, zawroty głowy.
Salwinoryna A (C23H28O8)
- (2S,4aR,6aR,7R,9S,10aS,10bR)-9-acetoksy-2-(furan-3-ylo)-6a,10b-dimetylo-4,10-dioksododekahydro-1H-benzo[f]izochromeno-7-karboksylan metylu
- „Ska Pastora”, „yerda de Maria”, „Sally-D”
Salwinoryna A to organiczny związek chemiczny z grupy diterpenoidów, substancja aktywna występująca w szałwii wieszczej (Salvia divinorum), której liście mogą być żute lub palone. Wykorzystywana jest do celów rytualnych przez Mazateków (Meksyk).
Pierwsze odnośniki do tej substancji pojawiły się w literaturze w 1932 roku, zaś mechanizm psychoaktywny rośliny został zidentyfikowany w latach 90. przez Daniela Sieberta.
Daniel Siebert stworzył również skalę opisującą efekty działania szałwii – S (subtelny), A (zmieniony), L (lekki), V (jaskrawy), I (niematerialny), A (amnestyczny). Efekty spowodowane sięgnięciem po tą substancję mogą wywołać doświadczenia od bardzo subtelnych i relaksujących, po bardzo silne, nieprzyjemne, powodujące zanik pamięci i świadomości.
MDMA (C11H15NO2)
- 3,4-Metylenodioksymetamfetamina
- 1-(1,3-benzodioksol-5-ilo)-N-metylopropano-2-amina
- (±)-3,4-metylenodioksy-N,α-dimetylofenetyloamina
- ekstazy
- XTC
MDMA to półsyntetyczna substancja psychoaktywna, otrzymana przez niemiecki zakład farmaceutyczny (Merck KGaA). Na początku nie przyciągnęła większej uwagi. Dopiero w późniejszych latach związek ten zyskał większe zainteresowanie, z uwagi na swoje empatyczne właściwości, które wykorzystywano w psychoterapii. MDMA jest pochodną amfetaminy więc oprócz działania stymulującego posiada działanie psychodeliczne.
3,4-Metylenodioksymetamfetamina występuje w formie kapsułek, kryształu, proszku, czy też tabletek z różnymi logami i w różnych kolorach. Zazwyczaj przyjmowana jest drogą donosową lub doustną.
Czas działania tej substancji to około 10-12 godzin, a jej przyjęcie może spowodować następujące efekty: empatię, potrzebę bliskości, dobry humor, kontakt z ludźmi, podwyższone tętno, zawroty głowy, trudności z utrzymaniem ostrości wzroku.
Ketamina (C13H16ClNO)
- (RS)-2-(2-chlorofenylo)-2-(N-metyloamino)cykloheksanon
Ketamina to substancja znieczulająca. Znajduje zastosowanie w medycynie i weterynarii do znieczulania przedoperacyjnego. W dawkach poniżej znieczulających posiada cechy psychodeliku (potęguje postrzeganie bodźców) oraz depresantu (spowalnia układ nerwowy).
Ketamina przyjmowana w celach rekreacyjnych (psychodelicznych) wywołuje efekty takie jak: nieskoordynowane ruchy, trudności w skupieniu wzroku, utrata poczucia czasu i przestrzeni, zaburzenia percepcji, halucynacje. Może również powodować nadmierną stymulację ośrodka oddechowego, a zbyt długie stosowanie wyniszcza układ moczowy. Może być przyjmowana w formie domięśniowej, doustnej lub donosowej.
2C-B (C10H14BrNO2)
- 4-bromo-2,5-dimetoksyfenyloetyloamina
2C-B to syntetyczny związek chemiczny pochodzący od meskaliny, zaliczany do grupy fenetylamin, czyli substancji wykazujących działanie stymulujące, jak i psychodeliczne.
Z uwagi na czas działania 2C-B klasyfikowany jest do grupy psychodelicznych fenetylamin o średnim czasie działania. Przy czym, jest to związek o działaniu znacznie silniejszym niż meskalina, o sile psychodelicznej efektów mniejszej niż LSD. Dodatkowo, jego siłę działania można poprawić przez specyficzne modyfikacje strukturalne.
Przyjmuje się iż, efekty działania są odczuwalne po około 1h w przypadku użycia w formie doustnej, natomiast już po 5-10 min w przypadku zażycia drogą donosową. Do efektów 2C-B w zależności od zażytej dawki zalicza się: wzmożone odczuwanie, efekt halucynogenny, rozmywanie się granic ciała i zewnętrznego świata. Zaobserwować można również kaszel, reakcje alergiczne, czy problemy żołądkowo-trawienne.
DOM (C12H19NO2)
- 2,5-Dimetoksy-4-metyloamfetamina
- STP
- 1-(2,5-dimetoksy-4-metylofenylo)propano-2-amina
DOM to substancja chemiczna, podobnie jak 2C-B zaliczana do grupy fenetylamin, czyli substancji wykazujących jednocześnie działanie stymulujące i psychodeliczne. Określana również jako amfetamina z halucynogennym efektem.
Z uwagi na czas działania jest klasyfikowana do psychodelicznych fenetylamin o długim czasie działania, gdyż efekty jej zażycia obserwowane są po 1-3h, a w zależności od dawki doświadczenie może trwać od 10 do 12h. Zażycie tej substancji może prowadzić do: zmian w postrzeganiu, synestezji, halucynacji, wzmożonego odczuwania, nagłych zmian nastroju, czy silnej potrzeby poruszania się. Ponadto długi czas trwania może prowadzić do ataków paniki, niepokoju, dezorientacji i strachu. Wysokie dawki mogą doprowadzić do paraliżu mięśni i zmniejszenia odczuwania bólu. Dodatkowo, stosowanie w sposób ciągły stwarza wysokie ryzyko pojawienia się omamów.
W razie pytań i wątpliwości związanych z prawem żywnościowym zapraszamy do kontaktu z naszym ekspertem, mec. Piotrem Włodawcem: wlodawiec[at]prokurent.com.pl
Autorzy:
Piotr Włodawiec – Radca prawny / Starszy Partner
Weronika Szewc – Inżynier Technologii Żywności
Paweł Buczyński – Inżynier Technologii Żywności
Źródła:
- https://sin.org.pl/substancje/
- https://www.poradnikzdrowie.pl/psychologia/zdrowie-psychiczne/lsd-kwas-lizergowy-uzaleznia-objawy-i-skutki-zazycia-narkotyku-aa-7Kjm-Qsct-EhhS.html
- https://www.termedia.pl/mz/Zastosowanie-substancji-psychoaktywnych-w-leczeniu,47703.html
- https://www.centrumpsychomedyczne.pl/baza-wiedzy/ketamina-vs-esketamina-kluczowe-roznice-w-kontekscie-leczenia-depresji-lekoopornej
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9641582/